- remove_red_eye 37 odwiedzin
- comment 0 komentarzy
Mowa nauczyciela wzorem dla przedszkolaka
Nauczyciel przedszkola to osoba, która obok rodziców - pełni istotną rolę w procesie kształtowania się komunikacji werbalnej. Wypowiedzi nauczyciela w przedszkolu powinny być poprawne pod względem artykulacyjnym oraz wyraźne. Jest to istotne ze względu na to, że dziecko w okresie kształtowania się mowy przejmuje cechy fonetyczne otoczenia. Wypowiedzi nauczyciela powinny odznaczać się naturalnością i wyraźną dykcją.
Wymowa nauczyciela powinna być dostosowana do miejsca oraz słuchaczy. Tempo wymowy musi być dostosowane do możliwości percepcyjnych przedszkolaków. Co istotne - nie jest wskazana zbyt duża ilość silnych akcentów. Jak wskazują specjaliści ilość słów nauczyciela powinna być w miarę potrzeby dawkowana, gdyż potok słów m.in. zakazów i nakazów powodują, że dzieci przestają zwracać uwagę na wypowiedź, gdyż nie są w stanie uchwycić i zapamiętać jej sensu. Kolejnym istotnym aspektem jest to aby nauczyciel nawiązywał kontakt wzrokowy ze słuchaczem, gdyż pozwala to stymulować uwagę dzieci. Dobrze, by nauczyciel dbał o prawidłową emisję głosu, która w znacznym stopniu decyduje o możliwości wykonywania tego odpowiedzialnego zawodu. Mowa i głos jest podstawowym narzędziem w pracy dydaktycznej i wychowawczej prowadzonej w przedszkolu. Jest to istotne gdyż nauczyciel w przedszkolu powinien regularnie i długotrwale posługiwać się mową głośną, także śpiewem. Bezwzględnie wymaga to sprawnego działania narządu głosu.
Czy dziecko mówi poprawnie ?
Według literatury logopedycznej na temat rozwoju mowy okres zdania przypada na 2 i 3 rok życia. W tym okresie dzieci rozwijają wypowiedzi pod względem gramatycznym, fonologicznym oraz leksykalnym. Świadomość tego jest istotna pomaga właściwe ocenić poziom rozwoju mowy. W tym okresie wypowiedzi nie są jeszcze rozbudowane i zawsze poprawne pod względem gramatycznym. W tym okresie dziecko powinno nawet z tygodnia na tydzień wydłużać i wzbogacać swoje wypowiedzi. Oczywiście należy mieć świadomość, że na tym etapie dziecko nie wymawia prawidłowo kompletu głosek. Zazwyczaj dzieci na tym etapie ułatwiają sobie wymowę wymieniając r na l lub j.
Na tym etapie nauczyciel może wykorzystywać szereg działań, które wspierają prawidłowy rozwój mowy:
- czytanie
- opowiadanie
- wspólne śpiewanie piosenek
- rysowanie
- malowanie
- lepienie z plasteliny
- gry edukacyjne
- gry logopedyczne
- zabawy sensoryczne
- gry zręcznościowe
Swoista mowa dziecięca
Okres swoistej mowy dziecięcej obejmuje czas od 3 do 7 roku życia. Dziecko porozumiewa się w tym okresie za pomocą zdań przejętych z otoczenia. Komunikacja opiera się poprzez wykorzystanie słownictwa które zostało pozyskane wśród rówieśników, rodziców, rodziny oraz nauczycieli.
Dziecko 4-letnie powinno mniej lub bardziej sprawnie umieć opowiedzieć krótką bajkę czy zrelacjonować jakieś podstawowe wydarzenie. W przypadku trudności można pomagać zadając dodatkowe pytania i podpowiadając, warto też chwalić dzieci za wykonane zadania.
Rozwój mowy
Z racji tego, ze dzieci rozwijają się w różnym tempie, nie zawsze rówieśnicy w przedszkolu będą na tym samym poziomie. Zazwyczaj jednak z czasem te różnice się wyrównują. W przypadku rozwoju mowy opóźnienia kolejnych etapów powinny trwać nie dłużej niż 6 miesięcy. Ewentualne opóźnienia mogą być spowodowane bardzo różnymi czynnikami od poważnego, jak uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, do bardziej powszechnego jak brak odpowiedniej stymulacji ze strony otoczenia. Do właściwego rozwoju mowy konieczna jest prawidłowa budowa i sprawne funkcjonowanie narządów artykulacyjnych:
- warg, języka
- podniebienia
- dziąseł i uzębienia
- narządów fonacyjnych
- krtani, gardła
- jamy nosowej
- oskrzeli
- tchawicy
- narządu słuchu
Inne przyczyny opóźnionego rozwoju mowy mogą wynikać z zaburzeń o podłożu emocjonalnym lub psychologicznym. Najczęściej spotykane sytuacje to zaburzenie relacji z matką wynikające np. z chorobliwej nadopiekuńczości. Kolejne sytuacja może dotyczyć środowiskowych czynników wpływających na opóźniony rozwój mowy. Czasami zdarza się u bliźniąt, które bez przerwy przebywają ze sobą, że komunikują się bez mowy. Brak tej potrzeby wśród nich powoduje, że mowa może się rozwijać ze znacznym opóźnieniem. Problem opóźnionej mowy może się pojawiać także u dzieci z rodzin dwujęzycznych. Na opóźniony rozwój mowy mają tez wpływ czynniki środowiskowe, np. nadmierna ekspozycja dzieci na telewizję, komputer i inne elektroniczne sprzęty. W wieku przedszkolnym warto zwracać uwagę na wykorzystanie tradycyjnych planszowych gier i zabawek drewnianych. Rozwiązania tego typu wpływają na kreatywność wśród dzieci.
Widzimy, jak wiele jest czynników, które mogą wpływać na poziom rozwoju mowy u dziecka. Warto by w sali przedszkolnej było odpowiednie zaplecze pomocy i zabawek logopedycznych, gier edukacyjnych wpływających pozytywnie na rozwój mowy dziecka. Podczas zajęć i gier grupowych nauczyciel ma szansę zaobserwować zachowanie przedszkolaków, w grupie dzieci w podobnym wieku łatwo też o skalę porównawczą na temat poziomu rozwoju mowy. Czasami jest to niezmiernie istotne do szybkiej reakcji i naświetlenia zaobserwowanej sytuacji rodzicom dziecka. Dzięki temu, że nauczyciel w przedszkolu przebywa godzinami wśród swoich podopiecznych, ma podstawowe obserwacje na temat swoich przedszkolaków. Nie wszyscy rodzice w odpowiednim czasie wyłapują problemy u swojego dziecka decydując się na wizytę u specjalisty-logopedy. Warto by rodzice korzystali z doświadczeń nauczycieli przedszkolnych. Taka podstawowa komunikacja ma znaczący wpływ na właściwą ocenę sytuacji i wspomaga rozwój mowy dziecka.
Zobacz także:
Czy dziecko mówi za mało ? Jak rozpoznać opóźniony rozwój mowy ?
Gry edukacyjne dla 4 i 5 latka – nasze propozycje
Gry i zabawki edukacyjne dla 2-3 latków - poznaj nasze propozycje
Komentarze (0)