Zaakceptować inność. Jak pomóc osobie ze spektrum autyzmu?

"Ludzie z autyzmem wiodą życie w ciszy, zamknięci w sobie, inni szaleją, bo rzeczywistość ich przytłacza. Niektórzy z nich nigdy nie nauczą się poprawnie dziękować. Są jednak tacy, którym ten zwrot tak lekko przechodzi przez usta, że sprawiają wrażenie, jakby rozumieli, co im się właśnie wymsknęło. Niektórzy ludzie z autyzmem chętnie się śmieją i dużo gadają, inni są raczej rzeczowi i małomówni. Niektórzy ludzie z autyzmem rozpaczają z powodu przygnębiających myśli, inni zasiedlają słoneczną stronę życia. Życie w autyzmie jest kiepskim przygotowaniem do życia w świecie bez autyzmu. Uprzejmość zastawiła wiele pułapek, w które można wpaść. Ludzie z autyzmem żadnej nie ominą; są w tym mistrzami."

Cytat pochodzi z książki Barwne cienie i nietoperze. Życie w autystycznym świecie autorstwa Axela Braunsa. Słowom tym możemy zawierzyć w stu procentach, bowiem u pisarza zdiagnozowano autyzm – czyli spektrum zaburzeń w sposobie postrzegania świata.

W zasadzie jest to najprostsze i najbardziej konkretne wytłumaczenie terminu autyzm. Osoby nim dotknięte mają swój własny świat i we własny sposób kontaktują się z otoczeniem. Często na pierwszy rzut oka nie wiemy, że mamy do czynienia z autystykiem. Dzieje się tak z wielu powodów. Przede wszystkim ta sama diagnoza nie zawsze oznacza jednakowy zespół zachowań. Osoba z autyzmem może być wycofana, zamknięta i wyalienowana, a może być też bardziej ekstrawertyczna i chętna do rozmowy. Po drugie, sposób bycia autystyka można początkowo błędnie interpretować jako niegrzeczne lub agresywne zachowanie czy po prostu uznać tę osobę za dziwaka. Po trzecie zaś odmian autyzmu jest wiele, może to być autyzm w stopniu lekkim (wówczas faktycznie taki człowiek może uchodzić po prostu za ekscentryka) albo cięższym.

Do tego dochodzi też bardzo istotna kwestia – odpowiedniej terapii. Autyzmu nie można uznać za typową chorobę, nie da się też go całkiem wyleczyć. Można jedynie złagodzić lub wyeliminować problemy, które towarzyszą autyzmowi, np. kłopoty z mową, z koncentrowaniem uwagi czy z prawidłowością ruchową. Należy też wspomnieć, że osoby ze spektrum autyzmu miewają często nietypowe hobby i wybitne zdolności w jakiejś dziedzinie. Powinno się umożliwić im rozwój tych zainteresowań i pozwolić kształtować nieprzeciętne umiejętności.

W naszym sklepie Liger staramy się wyjść naprzeciw oczekiwaniom rodziców i terapeutów pracujących z osobami autystycznymi. Otwierając na naszej stronie internetowej zakładkę AUTYZM trafią Państwo na szeroki wybór literatury, zabawek oraz pomocy terapeutycznych.

Terapia autyzmu - specjalistyczna literatura

Łączenie wyrazów w zdania. Terapia językowa dla dzieci i dorosłych – jest to zestaw pomocy dydaktycznych i terapeutycznych przeznaczonych dla dzieci i dorosłych zmagających się z autyzmem. Konstrukcja ćwiczeń usprawnia kompetencje mowy w kontekście zadawania pytań i udzielania odpowiedzi.

Pomoc dydaktyczną docelowo polecamy terapeutom pracującym z osobami z zespołem Aspergera i spektrum autyzmu oraz dotkniętych alalią (występuje u autystyków, ale także jako samodzielne zaburzenie) i afazją. Zestaw stanowi też doskonałą pomoc dla osób dwujęzycznych i uczących się języka polskiego jako obcego.

Nowe historyjki społeczne – jest to pomoc terapeutyczno–dydaktyczna, która pomoże zniwelować niedostosowanie społeczne, które występuje u dzieci autystycznych. Metodę usprawniającą funkcjonowanie takich dzieci w społeczeństwie opracowała Carol Gray, która ma wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu.

Książka zawiera aż 150 opowiastek, które poruszają takie tematy jak przyjaźń, sfera emocji czy szkoły. Pomoc przydatna jest również w zrozumieniu postrzegania świata przez osobę autystyczną. Polecamy zwłaszcza terapeutom, pedagogom oraz logopedom.

Terapie wspomagające rozwój osób z autyzmem – pod redakcją naukową Jacka Błeszyńskiego. Jest to pierwsza i jak dotychczas jedyna publikacja stanowiąca zbiór różnych metod terapii osób z autyzmem. Autorzy książki opisali własne doświadczenia oraz przedstawili wyniki badań nad skutkami sposobów terapii. Publikacja stanowi doskonałą pomoc terapeutyczną dla terapeutów, psychologów, rodziców oraz dla wszystkich, których zajmuje temat spektrum autyzmu. Może być także cenną pomocą dydaktyczną dla nauczycieli.

Zabawki przyjazne dzieciom ze spektrum autyzmu

Grzebień drewniany duży to pomoc przeznaczona nie tylko dla dzieci ze spektrum autyzmu. Z pewnością przypadnie do gustu także dzieciom nie borykającym się z tym problemem. Grzebień rozwija sprawność motoryczną, koncentrację uwagi i uczy spostrzegawczości.

Wiele dzieci autystycznych za formę zabawy przyjmuje dokładne powtarzanie jakichś wybranych przez nie czynności. Czasem reagują agresywnie, kiedy ktoś lub coś zakłóci im ustalony porządek. Grzebień drewniany duży zapewni im doskonałą rozrywkę, gdyż zabawa polega właśnie na powielaniu czynności, czyli układaniu mozaiki. W drewnianej podstawie ustawionej w pionie układa się kolorowe rolki  - są u nas do kupienia oddzielnie. Grzebień pozwoli dzieciom czuć się bezpiecznie podczas zabawy, rozwinie ich zdolności manualne (z którymi takie dzieci czasami mają trudności), rozwinie kreatywne i abstrakcyjne myślenie oraz percepcję wzrokową.

Polecamy zabawkę jako wyposażenie specjalistycznych przedszkoli i gabinetów (terapia ręki lub integracji sensorycznej) lub do wykorzystania w warunkach domowych. W zakładce pomoce sensoryczne znaleźć można także inne akcesoria do terapii SI.

Rolki do grzebienia drewnianego dużego - są uzupełnieniem grzebienia drewnianego dużego. Występują w ośmiu kolorach, można je złączać i dzięki temu układać mozaikę obustronnie. Są bezpieczne i wygodne w zabawie.

Kolorowe domki - kreatywna zabawka Kolorowe domki to z pozoru tylko miłe dla oka schowki na różne rzeczy. Jednak dla dziecka autystycznego to również świetny sposób na rozwinięcie wyobraźni, ale nie tylko. Kolorowe domki pozwalają - poprzez wkładanie do nich innych zabawek – usprawnić umiejętność dzielenia i sortowania przedmiotów ze względu na kształt i kolor. Dziecko skupione na danej czynności, która w dodatku sprawia mu przyjemność, bardziej ufa zarówno sobie, i jak otoczeniu.

Kolorowe domki sprawdzą się jako element wyposażenia dziecięcego pokoju. Kreatywną zabawkę  polecamy również jako pomoc dla terapeutów i pedagogów (pedagogika Montessori).

Zjawiska pogodowe - są to duże, drewniane tablice w których umieszczone są przeznaczone do wyjęcia elementy, takie jak słoneczko, tęcza lub drzewko. Zabawka zachęci dziecko do wyjścia ze swojego świata i poznania tego, który je otacza, czyli wszelkich zjawisk pogodowych. Będzie to tym łatwiejsze, gdyż do zestawu dołączona jest książeczka Opowiadania na słoneczne i deszczowe dni autorstwa Marii Greń. Zjawiska pogodowe sprawią, że dziecko pozna świat przyrody, przygotuje się do nauki czytania oraz rozwinie sprawność manualną.

Zjawiska pogodowe polecamy głównie pedagogom i nauczycielom. Polecamy również inne plansze dydaktyczne dla przedszkoli - dostępne pod linkiem https://liger.net.pl/41-dla-przedszkoli.

Specjalistyczne pomoce - w tej kategorii możemy polecić Państwu np. tablet edukacyjny. Jest to pomoc edukacyjno-rozwojowa przeznaczona dla dzieci już od 3 roku życia. To alternatywa dla tradycyjnego tabletu, nastawiona na potrzeby dzieci ze spektrum autyzmu. Przygotowane przez specjalistów, ciekawe i kolorowe aplikacje podzielone są na 8 tematów dydaktycznych takich jak alfabet, cyfry, zwierzęta czy  gry i puzzle. Tablet udoskonali ogólną edukację i rozwój dziecka.

Drzewko Smutku i Radości - Emocje sprawiają dzieciom autystycznym mnóstwo kłopotów – często nie są one w stanie odpowiednio ich przekazać, a tym bardziej zrozumieć. Drzewko Smutku i Radości pozwala zmniejszyć ten problem. Dziecko poprzez zawieszanie na drzewku listków z nazwami określonych emocji uczy się ich nazw, a jednocześnie rozumienia skutków ich odczuwania. Dodatkowo wzbogaci swoje słownictwo oraz stanie się bardziej otwarte na innych.

Drzewko Smutku i Radości ma jeszcze jedną zaletę - można je wykorzystać nie tylko podczas terapii autyzmu czy logopedycznej, ale również w domu i w przedszkolu. Polecamy zwłaszcza pedagogom, terapeutom i logopedom.

Kulki sensoryczne - Jest to pomoc sensoryczna w postaci 7 kulek, które zrobione są z kilku różnych materiałów. Dzięki zróżnicowaniu faktury (filc, szkło, guma) dziecko ma dostęp do szerszego wachlarza wrażeń dotykowych, kulki idealnie nadają się też do niewielkiej ręki dziecka - mają tylko 4 cm średnicy. Kulki nadają się doskonale jako pomoc w  terapii ręki i integracji sensorycznej - jest to bardzo ważne działanie w usprawnianiu rozwoju dziecka autystycznego.

Ponadto pomagają rozwinąć zdolność komunikacji werbalnej - bawiąc się kulkami z rodzicem czy rówieśnikiem musi przecież umieć nazywać swoje emocje czy opisywać działanie. Kulki polecamy głównie terapeutom.

Panel do kulek sensorycznych - jest uzupełnieniem pomocy sensorycznej. Panel wyposażony jest w specjalne woreczki w których umieszcza się kule. Mając do dyspozycji drugi zestaw kulek sensorycznych, można umieścić go poza woreczkami. Wówczas dziecko może znaleźć parę - taka zabawa usprawnia jego pamięć oraz koncentrację.

Autyzm jest zjawiskiem, które często nas niepokoi, przeraża i... fascynuje. Osoby autystyczne w podobny sposób odbierają rzeczywistość – boją się jej, jest dla nich niezrozumiała, ale czasem zachęca, aby wyciągnąć do niej rękę. Naszym zadaniem jest oswoić ten lęk i ułatwić kontakt ze światem. Pamiętajmy, że my – osoby zwane zdrowymi i normalnymi – również mamy swoje dziwactwa. Bywamy ekscentryczni, nie zawsze czujemy się zrozumiani i akceptowani. Między innymi dlatego (a może zwłaszcza dlatego?) powinniśmy zaakceptować tę inność, która cechuje osoby autystyczne.

Pomoce edukacyjne i terapeutyczne dla osób ze spektrum autyzmy, które dostępne są w sklepie Liger, pozwalają przełamywać bariery, jakimi niekiedy otaczają się autystycy - szeroki wybór zabawek, pomocy czy specjalistycznej literatury, w tym ćwiczeń, pomoże terapeutom i pedagogom w czasie pracy z ich podopiecznymi.