Polecane książki o metodzie Montessori. Poradnik dla rodziców

Dokonując wyboru żłobka czy przedszkola dla naszego dziecka, przeglądamy oferty placówek w Internecie, pytamy znajomych, czytamy opinie... Często decyzja o wyborze danej placówki jest podyktowana miejscem zamieszkania – decydujemy zapisać się do niej dziecko z racji odległości. Coraz częściej jednak rodzice wybierają dany żłobek czy przedszkole, ponieważ charakter tych placówek wpisuje się w system wartości danej rodziny albo też rodzice chcą rozwijać w dziecku pewne określone kompetencje, dokonując na przykład wyboru przedszkola o profilu sportowym czy językowym. W ostatnich latach coraz większym zainteresowaniem cieszą się placówki (żłobki, przedszkola i szkoły) Montessori. Warto być dociekliwym przy podejmowaniu decyzji o zapisie swojego dziecka do przedszkola czy szkoły montessoriańskiej. Pamiętajmy, że tylko wysoko wyspecjalizowany personel (nauczyciele, którzy są przeszkoleni i „czują” wykładnię pedagogiki Marii Montessori), jest w stanie dobrze i skutecznie poprowadzić nasze dziecko, stać się mentorem i pozwolić mu rozwijać się zgodnie z własnymi możliwościami.

O wychowaniu Montessori słów kilka

Przypomnijmy jakie są główne założenia edukacji Montessori (więcej na temat pedagogiki Marii Montessori przeczytacie w naszym wcześniejszym wpisie <>Wychowanie zgodnie z metodami Marii Montessori. Najważniejsze zasady). „Pozwól mi to zrobić samodzielnie” – to najważniejsze przesłanie, na którym opierała się twórczyni tego nurtu pedagogicznego. Dziecko jest indywidualnością, która rozwija się i poznaje świat zgodnie ze swoim wewnętrznym i naturalnym rytmem, którego nie należy przyspieszać, a dziecka do niczego zmuszać. Nauczyciel, jako mentor, jedynie pilotuje i wskazuje rozwiązania, niczego nie narzucając. Dziecko samo podejmuje decyzję co, kiedy i gdzie chce robić. Pamiętajmy jednak, że wychowanie wg Montessori to nie wychowanie bezstresowe, nie mylmy tych dwu pojęć. W edukacji montessoriańskiej obowiązują ściśle określone zasady, których nie wolno łamać (choćby zasada porządku czy zasada izolowania trudności). Tak więc przedszkole Montessori to nie tylko surowe i eleganckie wnętrza sal z małymi stolikami i półkami znajdującymi się na wysokości wzroku dziecka, ale także praca, nauka i obowiązki. W wychowaniu Montessori nie ma także mowy o fikcji, nie spotkamy tutaj więc ścian pomalowanych w postacie z bajek. Małe dziecko nie potrafi myśleć abstrakcyjnie, rozumie konkretne i dosłowne komunikaty. Dlatego też pedagogika Montessori wprowadza dziecko w świat rzeczywisty, pozbawiony fikcji. Wiele przykładów wskazuje, że wychowanie oparte na zasadach Marii Montessori z powodzeniem sprawdza się także w domu. Rodzice często jednak zastanawiają się, skąd mają czerpać inspiracje do „życia edukacją montessoriańską”. Pomocny jest oczywiście Internet, w którym znajdziemy na ten temat mądre artykuły i wpisy. Często jednak to nie wystarcza, gdyż okazuje się, że za mało tu specjalistycznej wiedzy. Dlatego też poniżej przedstawiamy najważniejsze publikacje i książki o metodzie Montessori, tak by rodzice mogli świadomie, w oparciu o publikacje naukowe, dokonać wyboru placówki edukacyjnej dla swojego dziecka.

Książki o metodzie Montessori

Absolutnym must have książek w duchu Montessori, jest Odkrycie dziecka autorstwa samej twórczyni tej metody – Marii Montessori. Rodzice, którzy dopiero zaczynają zgłębiać temat przedszkoli i szkół Montessori, powinni sięgnąć po tę pozycję na samym początku swojej drogi. Od samej autorki, której słowa z języka włoskiego na polski znakomicie przetłumaczyła Aleksandra Pluta, dowiedzą się o najważniejszych założeniach tego nurtu wychowawczego. Po lekturze z pewnością będzie łatwiej podjąć decyzję czy kierować swoje dziecko do tradycyjnego modelu kształcenia w szkole masowej, czy też właśnie zaproponować mu edukację wg Marii Montessori. Autorka książki skupia się głównie na podsumowaniu swoich długoletnich obserwacji i badań nad rozwojem, edukacją i duchowością małego dziecka. Uważa ona, że dla świata borykającego się z różnymi problemami, najważniejsze powinno być właśnie dziecko – odkrywanie i rozwijanie wielkiego potencjału osobowości ludzkiej na etapie kształtowania się młodego człowieka. Pozycja ta jest świetnym studium dziecięcej psychiki, podkreśla że to nie metoda wychowawcza jest najważniejsza, jest ona konsekwencją wspomagania zjawisk psychologicznych, które do tej pory były pomijanie z racji braku wiedzy na ten temat. Słowa twórczyni pedagogiki montessoriańskiej skłaniają do zastanowienia się, co jak pokierować wychowaniem naszego dziecka, by jego życie było wspomaganiem życia w miłości i pokoju. Pozycja ta wciąga niemalże, jak najlepsza książka o żywej i wartkiej fabule.

Kolejną pozycją książkową powinna być Pedagogika Montessori – podstawy teoretyczne i twórcze inspiracje w praktyce autorstwa Barbary Surmy. Tutaj z kolei znajdziemy odpowiedzi na szereg pytań, które mogą nam spędzać sen z powiek, z których najważniejsze brzmi: czy metoda, która została opracowana prawie 100 lat temu, jest w pełni możliwa do realizacji i czy nauczyciele pracujący nią, powinni wykorzystywać wszystkie jej założenia? Wszakże współcześnie mamy do czynienia z dziećmi z różnych kultur i epok... Czy jest to w ogóle możliwe w dzisiejszym – zgoła odmiennym od znanego Marii Montessori – świecie, by bezkrytycznie trzymać się montessoriańskich zasad wychowania i nauczania? Słowa płynące z kart tej książki pozwolą czytelnikowi rzetelnie zgłębić istotę i założenia systemu wychowawczego Montessori.

Pedagogika Marii Montessori w Polsce i na świecie (red. Naukowy Barbara Surma), to idealne dopełnienie wymienionych powyżej publikacji przeznaczonych dla rodziców, jako przewodnik po systemie montessoriańskim. Jest to praca zbiorowa, a każdy artykuł przybliża zrozumienie edukacji Montessori, pozwala na pełne wyobrażenie sobie, jak w tym systemie funkcjonuje dziecko, bez względu na jego różnorodność. Książka ta zwraca także uwagę na rozpowszechnianie się idei Marii Montessori w coraz liczniej powstających żłobkach, przedszkolach i szkołach podstawowych na terenie całej Polski. Lektura może uświadomić rodzicowi, jak piękna ale i wymagająca, jest droga podążania za myślą wychowawczą włoskiej lekarki – Marii Montessori.

Książki w duchu Montessori

Po zapoznaniu się z teoretycznymi podstawami edukacji Montessori, zachęcamy do lektury książek, które będą wsparciem i kontynuacją wychowania przedszkolnego i szkolnego, w domu. Poniższe propozycje książkowe zawierają wiele przykładowych zabaw i aktywności do „wypróbowania” w domu.

 - Metoda Montessori naucz mnie robić to samodzielnie, autorka – Charlotte Poussin. Jest to propozycja zarówno dla nauczycieli, jak i rodziców. Świetnym rozwiązaniem, które zastosowała tutaj autorka, jest przedstawienie fiszek aktywności, czyli 20 propozycji różnych aktywności i zabaw, które opatrzone zostały wskazaniem celów rozwojowych oraz kontroli błędów.

 - Metoda Montessori w domu, autorstwa Delphine Gilles Cotte, to wręcz idealna rzecz dla rodziców, którym pokończyły się pomysły, jak – zgodnie z duchem Montessori – aktywizować dziecko w domu. Książka ta zawiera aż 80 propozycji zabaw edukacyjnych dla najmłodszych. Wszystkie zabawy, które będziemy wykonywać w domu, są naprawdę łatwo dostępne, ponieważ rekwizyty, które biorą w nich udział, są obecne w każdym domu. Do proponowanych zabaw, autorka dołącza także zdjęcia, co pomaga w ich przygotowaniu i wykonaniu.

 - Metoda Montessori na cztery pory roku Ulrich Steenberg to również fajna książka zbierająca ciekawe zabawy dla dzieciaków, podzielone tematycznie na cztery pory roku. Co ważne – zabawy są dostosowane do naszych czasów i posiadają instrukcje, które pozwalają rodzicowi rzetelnie poprowadzić dziecko przez daną aktywność. Takie instrukcje do zabaw są naprawdę pomocne w koncepcji pedagogicznej Montessori.

Metoda Montessori książki

Maria Montessori była niezwykłą postacią, kobietą ciepłą i serdeczną, a przede wszystkim skupioną na dziecku i dostrzegającą jego indywidualność. Dobrze napisane książki o metodzie wychowania Montessori, niesamowicie wciągają i naprawdę przybliżają postać twórczyni metody oraz dają rodzicom pogląd na sposób wychowania zgodny z tym systemem. Lektury książek o metodzie Marii Montessori, pozwolą wyobrazić sobie rodzicowi schemat działania i pracy dziecka w placówce edukacyjnej, a także pomogą w wyborze odpowiednich pomocy Montessori. Pozycje zawierające propozycje zabaw staną się natomiast świetną atrakcją w domu.