Motoryka mała i duża - czym się różnią? 3 najważniejsze różnice

Świadomi rodzice zdają sobie sprawę z tego, jak dużą rolę w życiu dziecka odgrywa motoryka, czyli ogólna i ruchowa sprawność fizyczna człowieka. Zadbaj o prawidłowy rozwój swojego dziecka na każdym etapie jego życia. Zwróć uwagę też, na jak wiele aspektów wpływa motoryka mała i duża, co to jest i jakie są różnice pomiędzy nimi.

Motoryka mała – co to jest?

Kształtowanie młodego organizmu to wieloetapowy proces. Wielu rodziców nawet nie zdaje sobie sprawy z tego, jak dużą rolę odgrywa rozwój fizyczny, czyli motoryka. Możemy wymienić dwa rodzaje – małą i dużą. Na początku przyjrzyjmy się bliżej motoryce małej. Co to jest?

Motoryka mała jak sama nazwa wskazuje, ma węższy zakres, gdyż dotyczy sprawności palców i dłoni. Nie skupia się jedynie na sprawności fizycznej, gdyż nierozerwalnie wiąże się również z nauką koncentracji, precyzji czy skupieniu się na wykonywaniu konkretnego zadania bądź ćwiczenia.

Motoryka mała może być kształtowana poprzez:

• malowanie,
• rysowanie,
• pisanie,
• lepienie z plasteliny,
• zabawy przy pomocy tablicy manipulacyjnej – przy pomocy których dziecko uczy się zawiązywać buty, zakluczać drzwi, przełączać przyciski, zapinać suwak czy guziki itd.

Mocne strony motoryki małej - jakie przynosi korzyści?

• precyzyjne rysowanie,
• wyraźne pisanie, bez wyjeżdżania poza linie czy kratki,
• samodzielne ubranie się dziecka, zawiązanie butów,
• rozwój kreatywności i wyobraźni poprzez pisanie i malowanie,
• wyrażanie emocji przy pomocy rysunków i malunków.

Co to jest duża motoryka?

Rozwój ruchowy pełni kluczową rolę dla organizmu i wiąże się właśnie z motoryką dużą. Angażuje ona całe ciało. Znakomitym sposobem na trenowanie motoryki dużej jest aktywność fizyczna w postaci skakania na skakance, biegania, rzucania piłek do kosza, grania w piłkę siatkową, ręczną lub nożną czy choćby jazda na rowerze.

Jakie są mocne strony motoryki dużej?

• sprawność fizyczna,
• prawidłowa koordynacja ruchowa, przez co mniejsze narażenie na stłuczenia oraz urazy,
• branie udziału w zabawach ruchowych z innymi dziećmi, dzięki czemu maluch nie izoluje się i zawiera nowe znajomości,
• z czasem młody organizm uzyskuje nowe predyspozycje, zainteresowania, a w niektórych przypadkach trenuje swój talent.

Motoryka mała a duża – poznaj najważniejsze różnice

Teraz już wiesz, co to jest motoryka duża i mała. Warto zwrócić uwagę na główne różnice pomiędzy nimi.

• Zakres rozwoju – motoryka mała wiąże się z rozwojem palców i dłoni, z kolei motoryka duża z rozwojem fizycznym całego ciała.
• Sposób trenowania – wiedząc, co to motoryka mała i duża, trzeba zdawać sobie sprawę, że należy trenować obie te rodzaje motoryki w inny sposób. W przypadku motoryki małej świetnie sprawdzi się malowanie czy zabawa tablicą manipulacyjną. Z kolei w kwestii motoryki dużej najlepiej angażuje całe ciało bieganie bądź gry zespołowe.
• Kolejność rozwoju – najpierw rozwija się u dziecka motoryka duża. Maluch uczy się poruszać główką, nóżkami, siadać czy wreszcie chodzić. Oczywiście motoryka duża i mała w kolejnych latach życia dziecka idą już ze sobą w parze. Dzięki temu możliwy jest prawidłowy rozwój fizyczny młodego organizmu.

Pamiętaj, że motoryka mała i duża wpływa także na zdrowie fizyczne dziecka. Dlatego już od pierwszych chwil życia malucha warto zwrócić uwagę na ogólny rozwój ruchowy, gdyż wpłynie to kolejne lata jego życia.

Jak współgra motoryka mała i duża w rozwoju dziecka?

Motoryka mała i duża nie funkcjonują oddzielnie - tworzą one zintegrowany system, który wpływa na prawidłowy rozwój dziecka. Współpraca między nimi jest kluczowa dla kompleksowego rozwoju.

Rozwój poznawczy

Kształtuje się poprzez wzajemne oddziaływanie obu typów motoryki. Doświadczenia sensoryczne z zabawy ruchowej pomagają dziecku w rozumieniu przestrzeni i relacji między przedmiotami, podczas gdy precyzyjne manipulowanie przedmiotami rozwija myślenie logiczne i umiejętności rozwiązywania problemów. Te dwa procesy wzajemnie się wzmacniają.

Rozwój społeczny

Następuje dzięki aktywności łączącej oba typy motoryki. Gry zespołowe rozwijają motorykę dużą i jednocześnie uczą współpracy oraz komunikacji z rówieśnikami. Wspólne zajęcia plastyczne natomiast łączą motorykę małą z komunikacją społeczną, pozwalając dzieciom wyrażać się i dzielić doświadczeniami.

Rozwój emocjonalny

Jest wspierany przez osiągnięcia w obu obszarach motoryki. Sukcesy sportowe budują pewność siebie i odporność na porażki, podczas gdy tworzenie dzieł sztuki pozwala na wyrażanie emocji i rozwój kreatywności. Oba obszary przyczyniają się do budowania pozytywnej samooceny.

Przygotowanie do nauki

Wymaga współpracy motoryki małej i dużej. Stabilna pozycja ciała i odpowiednie napięcie mięśniowe (motoryka duża) stanowią podstawę dla precyzyjnego pisania i rysowania. Koordynacja oko-ręka łączy oba typy motoryki w procesie czytania i pisania, umożliwiając efektywne uczenie się.

Pomoce i zabawki wspierające rozwój motoryczny

Odpowiednie zabawki sensoryczne i pomoce terapeutyczne mają kluczowe znaczenie w stymulowaniu rozwoju motorycznego dziecka. Pozwalają one na bezpieczne eksperymentowanie z ruchem, rozwijanie koordynacji i integrację sensoryczną w sposób naturalny i przyjemny.

• Maty sensoryczne - stymulują receptory dotykowe, poprawiając równowagę i świadomość ciała.
• Ścieżki sensoryczne - zestaw różnych elementów (kamyczki, drewno, gąbka) tworzących trasę do przemierzania boso.
• Ringo sensoryczne - miękkie, lekkie pierścienie idealne do bezpiecznego rzucania i łapania.
• Piłeczki sensoryczne to piłeczki o różnych fakturach i rozmiarach dostarczają różnorodnych doznań dotykowych.
• Gniotki sensoryczne - miękkie przedmioty do gniecenia wzmacniają mięśnie dłoni i redukują napięcie.
• Tunele sensoryczne - materiałowe tunele do przełazów stymulują planowanie ruchowe.
• Woreczki sensoryczne - są wypełnione różnymi materiałami do rzucania, łapania i eksploracji dotykowej.

Rozwój motoryczny dziecka to proces złożony, wymagający systematycznej pracy i odpowiedniego wsparcia. Motoryka mała i duża współgrają ze sobą, tworząc fundament dla dalszego rozwoju poznawczego, społecznego i emocjonalnego. Wykorzystanie odpowiednich pomocy i zabawek może znacznie wspomóc ten proces. Kluczem jest cierpliwość, regularne ćwiczenia i dostosowanie aktywności do indywidualnych potrzeb dziecka.